Khi nhắc đến ngành Y, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến Bác sĩ, nhưng thực tế ngành này còn bao gồm rất nhiều nghề nghiệp khác nhau, mỗi nghề lại có một vai trò đặc biệt trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe. Vậy ngành Y gồm những ngành nào? Học Y ra làm nghề gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về các ngành Y cũng như cơ hội nghề nghiệp trong bài viết này.
Mục lục
Ngành Y là gì?
Ngành Y (General Medicine) là ngành đào tạo y sĩ, bác sĩ; những người nòng cốt trong hệ thống y tế. Họ thực hiện các nhiệm vụ thăm khám, tư vấn, chẩn đoán và điều trị bệnh nhằm duy trì, phục hồi sức khỏe qua việc phòng ngừa và khám chữa bệnh.
Ngành Y có 3 hệ đào tạo là Trung cấp, Cao đẳng và Đại học. Mục tiêu đào tạo của ngành là xây dựng đội ngũ y sĩ, bác sĩ đa khoa vững vàng về đạo đức nghề nghiệp, kiến thức y học cơ bản; thành thạo kỹ năng lâm sàng và công tác cộng đồng; có khả năng kết hợp Y học cổ truyền với Y học hiện đại trong khám chữa bệnh.
Bên cạnh đó, họ cần có trình độ ngoại ngữ, nghiên cứu khoa học và khả năng ứng dụng những thành tựu khoa học vào công việc chăm sóc sức khỏe cho người dân. Với những mục tiêu đào tạo toàn diện như vậy, sinh viên tốt nghiệp ngành Y có thể đảm nhiệm nhiều vị trí công việc khác nhau trong hệ thống y tế.
Ngành Y gồm những ngành nào?
Ngành Y gồm nhiều chuyên ngành khác nhau, từ chăm sóc sức khỏe cơ bản cho đến những lĩnh vực nghiên cứu y học chuyên sâu. Tùy thuộc vào chương trình đào tạo của từng cơ sở giáo dục, những ngành học nổi bật thường gặp trong các trường Y bao gồm:
Y đa khoa/Y sĩ đa khoa
Chương trình đào tạo Y khoa hệ Đại học và Y sĩ đa khoa hệ Cao đẳng tập trung vào việc huấn luyện các Y sĩ, Bác sĩ, Bác sĩ nội trú, Bác sĩ chuyên khoa, và đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực y tế cho đất nước.
Răng hàm mặt
Ngành Răng hàm mặt đào tạo các Bác sĩ, cử nhân Kỹ thuật phục hình răng – hàm – mặt, cùng với các Y sĩ, Bác sĩ chuyên khoa, Thạc sĩ, Tiến sĩ,… nhằm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng trong lĩnh vực này.
Y tế công cộng
Ngành Y tế công cộng đào tạo sinh viên về các kiến thức cơ bản, khoa học xã hội, y tế công cộng, y tế cơ sở, cùng với việc trang bị kỹ năng về sức khỏe và y đức, nhằm phục vụ công tác nghiên cứu và giải quyết các vấn đề sức khỏe cộng đồng.
Y học cổ truyền
Ngành Y học Cổ truyền đào tạo Y sĩ, Bác sĩ, Bác sĩ chuyên khoa, Thạc sĩ, nghiên cứu sinh, trang bị kỹ năng khám chữa bệnh, kê đơn, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt, phòng bệnh và xử lý cấp cứu.
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể làm việc tại bệnh viện, phòng khám, nhà thuốc Đông y, hoặc giảng dạy, nghiên cứu tại các trường và mở phòng khám theo quy định.
Y học dự phòng
Y học dự phòng tập trung nghiên cứu và tổng hợp các phương pháp khám chữa bệnh và phòng ngừa bệnh tật. Đây là lĩnh vực kết nối giữa Y học hiện đại, Y học cổ truyền và Y tế công cộng.
Điều dưỡng
Điều dưỡng đào tạo nhân lực y tế với nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật, giảm đau cho bệnh nhân và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Ngành này cung cấp Điều dưỡng viên, giảng viên, nghiên cứu sinh và chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
Kỹ thuật Phục hồi chức năng
Kỹ thuật Phục hồi chức năng đào tạo kỹ thuật khám chữa bệnh không dùng thuốc, giúp bệnh nhân phục hồi chức năng và tái hòa nhập cộng đồng.
Sau khi tốt nghiệp, Cử nhân Đại học hoặc Cao đẳng Kỹ thuật Phục hồi chức năng có thể làm việc tại bệnh viện, trung tâm phục hồi chức năng, cơ sở y tế, hoặc làm giảng viên, nghiên cứu sinh tại các trường và viện nghiên cứu.
Ngành Y gồm những nghề nào?
Mỗi một nghề trong ngành Y có những yêu cầu và mục tiêu riêng biệt, phục vụ nhu cầu bảo vệ sức khỏe con người từ nhiều góc độ khác nhau.
Dưới đây là một số ngành nghề tiêu biểu trong ngành Y mà các bạn có thể theo đuổi:
Bác sĩ – Y sĩ đa khoa
Bác sĩ đa khoa (còn gọi là Bác sĩ tổng quát) có trách nhiệm chính trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý cấp tính và mãn tính. Họ đưa ra phương pháp điều trị, đề xuất biện pháp phòng ngừa, và đảm bảo phác đồ điều trị hiệu quả cho bệnh nhân.
Trong khi đó, chức năng nhiệm vụ của Y sĩ đa khoa là hỗ trợ Bác sĩ trong việc chăm sóc bệnh nhân, bao gồm tiếp đón, hướng dẫn bệnh nhân tuân thủ quy định, thực hiện các kỹ thuật y tế đơn giản như đo huyết áp, lấy mẫu xét nghiệm và theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Bác sĩ nha khoa
Bác sĩ nha khoa chuyên chăm sóc sức khỏe răng miệng, bao gồm khám, điều trị các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, và thực hiện các thủ thuật nha khoa như nhổ răng, cấy ghép răng.
Bác sĩ nha khoa còn giúp bệnh nhân duy trì sức khỏe răng miệng tốt bằng các lời khuyên về chế độ ăn uống và chăm sóc răng miệng. Đây là một trong những nghề có nhu cầu lớn, đặc biệt ở các thành phố lớn, với số lượng bệnh nhân không ngừng tăng lên.
Điều dưỡng viên
Điều dưỡng viên là một phần không thể thiếu trong hệ thống chăm sóc sức khỏe.
Công việc của họ là theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, thực hiện các thủ thuật cơ bản như đo huyết áp, tiêm thuốc, chăm sóc vết thương và giúp bệnh nhân thực hiện các yêu cầu điều trị theo chỉ dẫn của Bác sĩ.
Điều dưỡng viên có thể làm việc tại bệnh viện, phòng khám, hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Dược sĩ
Dược sĩ có nhiệm vụ cung cấp thuốc cho bệnh nhân theo đơn của Bác sĩ, đồng thời tư vấn về cách sử dụng thuốc sao cho đúng và hiệu quả.
Dược sĩ có thể làm việc tại các nhà thuốc, bệnh viện hoặc trong ngành sản xuất dược phẩm. Công việc của họ rất quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn khi sử dụng thuốc.
Bác sĩ – Y sĩ Y học cổ truyền
Y học cổ truyền đã có mặt từ lâu và ngày càng phát triển mạnh mẽ. Bác sĩ – Y sĩ Y học cổ truyền sử dụng các phương pháp như châm cứu, bấm huyệt, và dùng thảo dược để điều trị các bệnh lý.
Đây là một lĩnh vực có nhiều cơ hội phát triển, đặc biệt khi Chính phủ đã ban hành các chương trình phát triển Y dược cổ truyền, mở ra cơ hội nghề nghiệp cho những ai yêu thích ngành này.
Bác sĩ sản khoa, nữ hộ sinh
Bác sĩ sản khoa và nữ hộ sinh có nhiệm vụ chăm sóc phụ nữ trong suốt quá trình mang thai và sinh nở.
Bác sĩ sản khoa thường xử lý các ca sinh nở phức tạp, điều trị các bệnh lý liên quan đến sản khoa trong khi nữ hộ sinh chủ yếu hỗ trợ trong việc chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. Đây là một nghề đòi hỏi sự kiên nhẫn và tận tâm vì công việc gắn liền với sự sống.
Bác sĩ phẫu thuật
Bác sĩ phẫu thuật chuyên thực hiện các ca phẫu thuật để điều trị bệnh tật hoặc khắc phục các tổn thương. Họ có thể chuyên về nhiều lĩnh vực như ngoại khoa tổng quát, phẫu thuật thẩm mỹ, phẫu thuật thần kinh, phẫu thuật tim mạch,… Đây là một nghề yêu cầu kiến thức chuyên môn sâu, kỹ năng cao và tinh thần kiên nhẫn.
Kỹ thuật viên Y tế
Kỹ thuật viên Y tế là người thực hiện các xét nghiệm y học như xét nghiệm máu, siêu âm, chụp X-quang, giúp Bác sĩ chẩn đoán và điều trị bệnh.
Công việc của họ đóng vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp các dữ liệu y tế chính xác, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh.
Nhân viên Y tế – Bác sĩ Y học dự phòng
Nhân viên Y tế hay Bác sĩ Y học dự phòng tập trung vào việc ngăn ngừa các dịch bệnh và cải thiện sức khỏe cộng đồng. Công việc của họ không chỉ giới hạn trong việc điều trị mà còn bao gồm các chiến lược phòng ngừa bệnh tật.
Y học dự phòng đang ngày càng trở thành một lĩnh vực quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cộng đồng.
Chuyên gia Phục hồi chức năng
Chuyên gia Phục hồi chức năng giúp bệnh nhân phục hồi khả năng vận động sau chấn thương hoặc bệnh lý.
Công việc của họ bao gồm việc áp dụng các liệu pháp vật lý trị liệu như massage, các bài tập thể dục và các phương pháp hỗ trợ khác để cải thiện khả năng vận động và giảm đau cho bệnh nhân.
Giảng viên Đại học, Cao đẳng
Với nền tảng kiến thức vững vàng và chuyên môn cao, nhiều sinh viên ngành Y lựa chọn trở thành giảng viên tại các trường Cao đẳng và Đại học. Công việc của họ chủ yếu là đào tạo các thế hệ nhân lực y tế có trình độ, đạo đức nghề nghiệp, hiểu biết sâu sắc về pháp luật và các quy định trong ngành.
Giảng viên ngành Y không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng chuyên môn và định hướng nghề nghiệp cho sinh viên.
Nhà nghiên cứu Y học
Nếu các bạn có bề dày kinh nghiệm và chuyên môn vững vàng trong lĩnh vực Y, các bạn có thể theo đuổi công việc nghiên cứu tại các trung tâm hoặc tổ chức y tế trong và ngoài nước.
Công việc của các nhà nghiên cứu Y học là tìm ra các phương pháp điều trị bệnh mới, phát triển thuốc và công nghệ y tế tiên tiến, từ đó nâng cao hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh và cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Cơ hội nghề nghiệp khi học Y thế nào?
Ngành Y trong những năm tới dự báo sẽ có tiềm năng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là ở các tuyến trung ương, huyện và xã. Việc xây dựng nhiều bệnh viện, trạm y tế mới và sự tham gia của các doanh nghiệp tư nhân, các tổ chức y tế nước ngoài đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho những người làm trong ngành Y.
Theo dự báo, trong giai đoạn từ 2021 đến 2030, Việt Nam cần khoảng 72.000 Bác sĩ và 304.000 Điều dưỡng. Bên cạnh đó, các cán bộ làm công tác y tế dự phòng như cử nhân Y tế công cộng cũng đang rất thiếu hụt.
Ngành Y học Cổ truyền cũng được đánh giá có tiềm năng phát triển lớn trong tương lai, với mục tiêu 100% các tỉnh, thành phố có bệnh viện đa khoa cổ truyền và 95% bệnh viện có khoa Y dược cổ truyền.
Vì vậy, sinh viên ngành Y không phải lo lắng về cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, để thành công trong ngành này, các bạn cần lựa chọn ngành nghề phù hợp với đam mê và năng lực của bản thân.
Những tố chất cần có để làm tốt nghề Y
Để trở thành một nhân viên y tế giỏi, ngoài kiến thức chuyên môn, các bạn còn cần phải sở hữu những tố chất sau:
- Đam mê và tận tâm: Ngành Y yêu cầu sự yêu nghề và tận tụy với bệnh nhân, vì đây là một ngành nghề đặc thù, liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người.
- Kiên nhẫn và khả năng chịu áp lực: Trong môi trường y tế, các bạn sẽ thường xuyên đối mặt với các tình huống khẩn cấp, bệnh nhân nặng, và phải đưa ra các quyết định quan trọng trong thời gian ngắn.
- Khả năng giao tiếp tốt: Giao tiếp hiệu quả với bệnh nhân và đồng nghiệp là yếu tố quan trọng để công việc diễn ra suôn sẻ.
- Lòng nhân ái và khả năng thấu hiểu: Công việc trong ngành y không chỉ là chữa bệnh mà còn là mang lại niềm hy vọng cho bệnh nhân. Lòng nhân ái và khả năng thấu hiểu sẽ giúp bạn tạo dựng được niềm tin từ bệnh nhân và đồng nghiệp.
Những người sở hữu các tố chất này sẽ rất phù hợp với ngành Y. Tuy nhiên, mọi phẩm chất đều có thể được rèn luyện và phát triển, vì vậy nếu các bạn cảm thấy mình còn thiếu sót ở đâu đó, đừng vội thất vọng. Hãy kiên trì nỗ lực, cải thiện bản thân và phấn đấu để trở thành một người làm trong ngành Y thành công.
Trên đây là chia sẻ giải đáp thắc mắc “Ngành Y gồm những nghề nào? Cơ hội việc làm khi học Y” mà ban tư vấn Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch tổng hợp lại. Hy vọng qua bài viết các bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về ngành Y, nắm được thông tin nhóm ngành Y gồm những ngành nào, từ đó lựa chọn ngành nghề phù hợp với bản thân. Chúc các bạn thanh công!
